Gravelroute bouwen gids: creëer je eigen offroad avontuur met Komoot

Wil jij een mooie gravel route maken? Dat gaat heel makkelijk met Komoot! In deze gids lees je over ondergrond en bandenkeuze, ontdekken en inspiratie, genieten, de gravelcode en meer. Een combinatie van je algemene kennis over gravelroutes bijspijkeren en praktische tips voor Komoot. Lees snel verder en start jouw offroad avontuur!

Disclaimer: dit artikel is geschreven in samenwerking met Komoot.

Allereerst geven we wat praktische, algemene tips over routes maken en het gebruik van Komoot. Dan hebben we veel informatie over de juiste ondergrond voor je gravel route, in combinatie met bandenkeuze. Als derde gaan we in op het ontdekken van paden en het opdoen van inspiratie. Vervolgens vertellen we je hoe je maximaal kunt genieten van het gravelen. Dan is het even serieus en lezen we je de les over je netjes gedragen als gravelbiker. Tot slot geven we nog wat info mee over navigeren op de fiets. Tussendoor laten we ook enkele gravel experts (Erwin Sikkens en Jacco Broekhuizen) aan het woord, over hun top tips voor toffe routes.

Menu:

1. Hoe maak je een gravelroute? Expert aan het woord: Erwin Sikkens2. Ondergrond en bandenkeuze Expert aan het woord: Jacco Broekhuizen 3. Ontdekken en inspiratie 4. Hoe geniet je van een gravelrit? 5. Netjes gedragen: de gravelcode 6. Navigatie op de fiets

1. Globaal gezien: hoe maak je een gravelroute?

Eerder schreven we al de wielrenroute bouwen gids. De basis van het bouwen van een gravelroute is ongeveer hetzelfde, maar we leggen je het toch nog eens uit. We gebruiken hiervoor Komoot. Niet alleen omdat Komoot onze partner is, maar omdat ze zich de laatste jaren echt ontwikkeld hebben tot dé routebouw-app voor gravelavonturiers.

Bij een racefietsroute kun je ‘gewoon wat punten op de kaart zetten’, dan wat verslepen en je bent klaar. Héél simpel gezegd dan. Bij gravelen kan dit ook, alleen garandeert dat niet dat er veel onverharde paden in je route zitten.

Wat je wel kunt doen is een aantal Highlights die je graag wil fietsen selecteren en die op een leuke manier aan elkaar linken, zodat je een mooie gravel route onderweg hebt (of dat veel of weinig onverhard is, is helemaal aan jezelf). Dit staat hier eigenlijk maar zijdelings vernoemd, maar Highlights zijn oprecht een belangrijke manier om een leuke gravelroute te maken, als je de omgeving niet zo goed kent.

In dit onderdeel bespreken we enkele praktische tips over hoe Komoot werkt. Dit geldt voor de PC en de app, maar als het even kan zou ik de computer gebruiken. Voor wandelroutes gebruik ik wel vaak de app, omdat die meestal wat korter zijn en ik dat wat meer last-minute doe.

1.1 Komoot ‘Conditieniveau’ / snelheid

Je kunt in de routebouwer van Komoot een ‘conditieniveau’ selecteren (ongetraind, gemiddeld, goed in vorm, atletisch en pro). Ik ben ongeveer chronisch geblesseerd en ik ben nog nooit onder de inschatting van ‘Goed in vorm’ uitgekomen. De meeste fietsers onder ons zullen eerder op ‘Atletisch’ zitten en als je wat sneller bent op ‘Pro’. De tijdsinschatting is ook wel héél erg afhankelijk van de lokale ondergrond en het weer. Dus ik zou je eigen tijdinschatting maken. Dat kan heel simpel.

Als vuistregel zou ik 20 kilometer per uur aanhouden voor gravel. Dan rijd je op sociaal tempo. Sommigen rijden natuurlijk een stuk sneller, maar ook veel snelle rijders vinden het vaak prima om een wat rustiger tempo aan te houden in gravelritten, als dat de groep bij elkaar houdt.

1.2 Type (lijn of rondje) / hoe ik graag gravel routes maak

Op Komoot kun je twee type routes maken: ‘Alleen heen’ (A naar B, een lijn dus) of ‘Heen en terug’ (A > A, een rondje dus). Als je een rondje gaat fietsen, kies dan altijd ‘Heen en terug’. Dat maakt het makkelijker om later aan te passen of voor anderen met wie je de route deelt, om het startpunt te wijzigen (dat kan niet echt bij ‘Alleen heen’).

Hoe ik graag fietsroutes maak: ongeveer een rondje bedenken, beginnen bij de start, de punten steeds verder over het rondje toevoegen, tot je vlak bij het eind bent en dan de route afmaken. Daarna kun je dan nog op kleinere schaal optimaliseren. Heel praktisch betekent dat, dat je op Komoot begint met ‘Alleen heen’. De waypoints voeg je dan toe als ‘Nieuwe bestemming’. Als je bijna bij het eind bent, switch je naar ‘Heen en terug’. Voor het optimaliseren sleep je de route of voeg je waypoints toe met ‘Aan route toevoegen’.

1.3 Wegen volgen / naar Komoot luisteren

Het algoritme van Komoot bepaalt zelf een zo optimaal mogelijke route tussen waypoints. Soms heeft Komoot het echter ‘fout’ en wil de planner gewoon per se niet over het pad wat jij voor ogen hebt. Dan kun je het vinkje ‘Wegen volgen’ uitzetten en komt er een rechte (stippel)lijn tussen je waypoints.

Maar denk niet te snel dat Komoot het fout heeft. Ik heb al regelmatig ervaren dat Komoot het juist goed heeft. Bijvoorbeeld met wegafsluitingen die voor langere duur gelden. Of met eenrichtingsverkeer. Dan weigert het algoritme je daar overheen te sturen, als het niet mag of kan. Heel goed dus. Als je zeker weet dat het wel gewoon kan, vink je ‘Wegen volgen’ uit.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door erwinsikkens.com (@erwinsikkens_com)

Gravelroute expert aan het woord: Erwin Sikkens

De top 3 gravelroute-bouwen-tips van Erwin Sikkens (ambassadeur van o.a. Komoot zelf) zijn:

1. Naast de al bekende Komoot highlights, de nieuwe Komoot functie: trailview. Open voor iedere komoot gebruiker, foto’s van paden kunnen zien waar geen highlights zijn, om zo een nog betere route te kunnen bouwen daar waar je het niet kent.
2. Let op de regels. Die zijn er veel in NL, maar nooit zonder reden. Op paden fietsen waar dat niet mag geeft niet alleen kans op een dikke boete, maar verpest het ook voor de rest. Steeds meer paden gaan hierdoor op slot ‘dan maar helemaal niet’ is makkelijker voor natuurbeheerders dan constant bepaalde paden controleren.
3. Durf te denken aan gekke plekken voor de beste avonturen. De Veluwe is mooi, maar het Ruhrgebied, Sauerland, Drenthe of andere plekken waar je waarschijnlijk minder komt zijn minstens zo tof om te gravelfietsen.

2. Ondergrond en bandenkeuze

“Gravel” is in de Nederlandse volksmond eigenlijk gewoon een verzamelnaam voor al het onverharde terrein. Het is comfortabel om een ondergrond te kiezen die een beetje bij je banden past. Er zit namelijk nogal wat verschil tussen een hardpack gravel fietspad en een zanderig tractorpad. Maar laat je eerdere bandenkeuze niet je hele te bouwen gravel route bepalen; gravelbiken is een avontuur! Af en toe wat stuiteren of door modder ploeteren is niet erg.

In dit onderdeel van deze gravelroute bouwen gids vind je allerlei tips over de juiste ondergrond vinden voor jouw rit.

Check ook onze gravelbandengids, waar we voorbeelden geven van de beste bandenkeuze per ondergrond. Denk aan bandbreedte, profiel/noppen en bandendruk bij het oppompen.

Gravel bandengids: de juiste band kiezen voor jouw fiets

2.1 Houd rekening met de soort ondergrond per regio en seizoen

Op verschillende plekken in het land vind je verschillende soorten ondergrond. In Brabant vind je bijvoorbeeld veel zandgrond. Daarom kom je er in de winter veel modder en in de zomer veel mul zand tegen. Wil je dat niet en wil je wel gravelen? Zoek dan goed naar de wegen waarbij dat te verwachten is (denk aan tractorpaden in agrarisch gebied en houthakkerspaden in het bos) en vermijd die. In omgeving Utrechtse Heuvelrug en Veluwe(zoom) is de ondergrond harder en heuvelachtiger. Water stroomt naar beneden (zodat ook de grond boven op de heuvel droger is dan onderaan), dus als je daar rekening mee houdt, kun je redelijk droog rijden. In Zuid-Limburg vind je meer klei en stenen in de ondergrond. Dat is iets om rekening mee te houden met betrekking tot je bandenkeuze.

2.2 Gebruik de Komoot legenda en kies het juiste soort pad

De Komoot kaart vertelt je van alles over het soort pad/weg dat je kunt tegenkomen op je route. Voor gravel zijn bijvoorbeeld interessant ‘veld- of bosweg’, ‘pad, ‘ruiterpaden’, ‘fietspad’, maar zeker ook points of interest als ‘privéweg of pad’, ‘toegangshek’ en ‘slagboom’. Niet alle wegen in het bos zijn immers vrij toegankelijk (daarover later in deze gids meer). Ruiterpaden zou ik niet per se aanraden, die zijn vaak vrij zanderig. En met ‘Pad’ moet je ook oppassen, omdat dit vaak wandelpaden zijn en je hier niet per se met de fiets mag komen (maar het is ook niet per se uitgesloten, je moet dus altijd zelf goed opletten). Als je er wel mag komen, maar het is vaak druk met wandelaars, dan kun je natuurlijk altijd nog op een rustig moment gaan, bijvoorbeeld dinsdagochtend – dan heb je het bos waarschijnlijk voor je alleen.

De volledige legenda van Komoot (klik om uit te vergroten):

2.3 Wissel tussen de Komoot fiets- en mountainbike kaart

Nu we de legenda gehad hebben is het tijd voor kaartlagen. In de gratis versie van Komoot kun je altijd gebruiken maken van de ‘Komoot-kaart’. Die is op zichzelf al geoptimaliseerd voor outdoor activiteiten zoals fietsen en wandelen. In het Komoot Premium abonnement kun je daar ook nog verschillende kaartlagen op activeren. Dat optimaliseert de kaartweergave verder voor jouw specifieke sport. Je kunt kiezen tussen ‘wandelen’, ‘fietsen’ en ‘MTB’. Nee, daar zit dus (nog) geen ‘gravel’ tussen. Als je een Komoot Premium abonnement hebt raad ik dan ook aan om te wisselen tussen de fietskaart en de mountainbike kaart.

Hier zie je goed de verschillen tussen de kaartlagen (Komoot, fiets, MTB):

In de Komoot kaart zie je al belangrijke info, bijvoorbeeld de fietspaden als groen lijntje. Die zijn gelukkig vrij duidelijk.

In de fietskaart worden ze echt uitgelicht. Die uitgelichte routes zijn vaak wel verhard, het normale groene lijntje niet altijd. Nederland heeft namelijk een ontzettend uitgebreid fietspadennetwerk. Sommige zijn brede, gladde asfaltpaden om snel van A naar B te gaan. Andere zijn echt bedoeld om te toeren. Dan rijd je over een gravelpaadje van minder dan een meter breed dwars door het bos.

Bij de mountainbike kaart ligt de focus nog wat meer op onverhard en zie je de officiële mountainbikeroutes ook erg duidelijk. Let erop dat je bij veel mountainbikeroutes een vignet nodig hebt om er te mogen rijden.

Wat ook verschil maakt is welke sport je selecteert. Dit maakt vooral verschil voor de soort Highlights die je (op uitgezoomd niveau) ziet. Als je ‘Gravelbiken’ als sport gebruikt, krijg je de Highlights van de sport ‘Toerfietsen’ te zien. En bij ‘Mountainbiken’ die voor de mountainbike. Hieronder zie je de MTB kaart, maar met Gravelbiken en Mountainbiken als sport geselecteerd.

Mountainbike kaartlaag met ‘Gravelbike’ als sport (en dus ‘Toerfiets’ Highlights, om het makkelijk te houden):

Mountainbike kaartlaag met ‘Mountainbiken’ als sport (en dus MTB Highlights):

2.4 Komoot Trail View & Highlights

Door na te denken over het gebied, het jaargetijde en het weer moet je al een aardig beeld hebben van het pad wat je in je route wil opnemen. Tijdens het optimaliseren van de route wil je zekerder weten hoe de paden eruitzien die je in de route wil opnemen. Daarvoor kun je verschillende tools inzetten: Komoot Trail View, Komoot Highlights, de Komoot Sattelietkaart en Google Streetview. Allen beschikbaar binnen de Komoot Routeplanner!

We beginnen bij de nieuwste feature van Komoot: Trail View. Dit lijkt op een feature die is voortgeborduurd op de Highlights. Gebruikers uploaden immers regelmatig mooie foto’s van de trails bij een bepaalde Highlight. Zo’n foto heeft GPS-details in het bestand, waardoor Komoot de precieze plek van die foto kent. Nu heeft Komoot die foto’s extra snel inzichtelijk gemaakt met Trail View. Komoot Trail View is een extra kaartlaag, die voor zowel gratis als Premium gebruikers beschikbaar is. Als je de laag aanzet, verschijnen groene bolletjes op de kaart. Als je daar overheen gaat krijg je een snel voorbeeldje te zien van de foto (view op de trail). Als je klikt krijg je de foto groter te zien en ook gedurende welke sport de foto geupload is – dat zegt dan weer wat over of het een legaal met de fiets te betreden pad is. In Nederland is Komoot erg populair, dus zijn er veel Trail View foto’s beschikbaar. In andere landen waar Komoot nog in opkomst is, zul je minder Trail View foto’s beschikbaar hebben. Check hier ook de support info van Komoot zelf over Trail View. N.B.: de foto’s zijn natuurlijk een momentopname. In de winter ziet het pad er natuurlijk anders uit dan in de zomer.

Net als Trail View kun je de Komoot Highlights natuurlijk nog steeds gebruiken om foto’s van de ondergrond te bekijken.

2.5 Komoot Sattelietkaart

Daarnaast gebruik ik ook wel eens de Komoot Sattelietkaart om te kijken wat voor soort pad het is. Dit is meestal niet erg scherp, dus dit heeft natuurlijk wel zijn beperkingen. Trail View helpt je gelukkig wat meer dan dit. Je kunt nog wel wat verder inzoomen dan dit, maar scherper wordt het niet meestal.

2.6 Google Streetview

Om de ondergrond te bekijken is er tot slot nog Google Streetview. Dat werkt natuurlijk meestal niet bij gravelbiken. Maar als je bijvoorbeeld een stukje gravel tussen twee verharde wegen in wil pakken, kun je aan het begin en eind van de gravelstrook Streetview doen om daar het terrein te bekijken. Wat je dan ook kunt zien zijn bordjes over de legaliteit van het pad. Met een beetje geluk in elk geval, het moet wel scherp genoeg zijn. In dit geval zie je twee borden, zelfs eentje van het fietsroutenetwerk – dat zit wel goed dus.

2.5 Onverhard om het onverharde?

Je koopt een gravelbike om op onverhard terrein te rijden en op ontdekkingstocht te gaan. Vaak worden gravelroutes aangeduid met het aantal procent van de route dat bestaat uit onverhard terrein. Sommige fanaten willen per se zo dicht mogelijk tegen de 100% aan zitten. Ik ben persoonlijk geen fan van ‘onverhard om het onverharde’. Dat wil zeggen: ik rijd liever stukjes over een gladde asfaltweg, zodat ik meer móóie onverharde paden aan elkaar kan lussen, dan dat ik kilometers door het mulle zand of modder ga ploegen, of over een lang tractorpad moet rijden met uitgeharde bandensporen (ribbetjes), alleen maar omdat ik 90%+ onverhard wil rijden. Noem me een mietje, ieder zijn ding. Bepaal dit vooral voor jezelf. Ik ben dus zeker geen purist, lijkt me.

2.6 Mountainbike route in je gravelroute?

In het verlengde van de soort ondergrond en je bandenkeuze kun je ook bekijken of je een stukje mountainbikeroute mee kunt pakken. Hele technische trails met veel korte (kom)bochten zijn misschien niet ideaal met drop bars (het stuur wat je vindt op een racefiets of gravelbike). Maar een leuke flowy mountainbike trail of juist een waar wat minder gestuur in zit, kan perfect zijn voor de gravelbike! De meer ‘old school’ mountainbikeroutes worden tegenwoordig soms zelfs omgedoopt tot gravelroute.

Naast je stuur is bandenkeuze ook een afweging om wel of niet over MTB-routes te rijden. Dikkere banden bieden meer comfort over wortels of remkuilen en rollen makkelijker door mul zand. Let op: voor veel routes, met name die in nationale parken, heb je een vignet nodig om er te mogen rijden. Je kunt ze meestal bij aangrenzende horeca of fietsenzaken kopen. Soms ook online. Google gewoon op de mountainbikeroute of check mtbroutes.nl voor een superhandig overzicht.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Jacco Broekhuizen (@jaxiting)

Gravel route expert aan het woord: Jacco Broekhuizen

De top 4 gravelroute-bouwen-tips van Jacco Broekhuizen (routebouwer van Gravelty Series) zijn:

1. Gebruik Trail View zodat je goed kan zien wat je te wachten staat en hoe de route er ongeveer bij ligt.
2. Gebruik de Highlights op de kaart om mooie secties aan elkaar te knopen, ben je meer avontuurlijk ingesteld: gebruik ze juist niet.
3. Blijf weg van de zwarte lijntjes want dit zijn meestal wandelpaadjes, slecht begaanbare singletracks of verboden stukjes. Kijk ook goed naar de opmerkingen van Komoot onder de waypoints over tijdelijke afsluitingen of adviezen om van de fiets te stappen, hier mag je hoogstwaarschijnlijk niet fietsen.
4. Gebruik een of meerdere bestaande routes als basis voor je eigen route; scheelt weer veel werk in gebieden die je niet kent!

Cobbles Gravelty Cat

Even wat schaamteloze reclame: op zondag 13 november 2022 organiseren we de ‘Cobbles Gravelty Cat’, samen met NL Tour Rides. Het is een ‘gravel scavenger hunt’ / fun ride, die draait om gezelligheid, ontdekken en plezier maken. Geen vaste route; je ontvangt van tevoren hints om zelf de gravel route te maken langs de verschillende checkpoints. Bij de start ontvang je nog een schatkaart voor dat extra schepje navigatiepower. Je rijdt zo’n 50 tot 70 kilometer, afhankelijk van de route die je maakt en hoeveel checkpoints je wil doen. De start is bij de Spartelvijver bij Hooge Mierde (bij Tilburg), waar je vooraf koffie ontvangt. Onderweg is er ook nog koffie te vinden, evenals een friettruck! En achteraf is er bier, bitterballen en gezelligheid.

Meer info Cobbles Gravelty Cat

3. Ontdekken en inspiratie

Gravelbiken draait om genieten van de natuur en mooie plekken ontdekken. In dit onderdeel geven we daarom tips over hoe je niet altijd dezelfde route fietst, maar juist steeds meer mooie plekjes in jouw omgeving kunt ontdekken.

3.1 Wijk van je perfect gebouwde route af

Sla een mooi paadje in als je er een ziet. Waar je uitkomt zie je daarna wel weer. Gravelen draait om avontuur. Je originele route kun je altijd nog eens doen, maar waar dit mooie paadje ook alweer ligt, ben je thuis alweer vergeten. Zonde. Maak ook gerust een keer géén route, maar fiets gewoon het bos in, op zoek naar mooie paadjes. Maak onderweg foto’s en bekijk achteraf waar die mooie paden lagen. Dit deed ikzelf vroeger al op de mountainbike, voordat de gravelbike was uitgevonden, voordat het cool was (ik wil niet zeggen dat ik een belangrijke trendsetter ben, maar toch). Dus geloof mij, dit is leuk! Afgezien van voor jezelf kun je dan ook nog anderen helpen, door jouw ontdekkingen als Komoot Highlight toe te voegen.

3.2 Neem de tijd

Stop als je een mooi vennetje, uitzicht of heidegebied ziet. Rem af om te blaten naar de schapen en te moe’en tegen de koeien. Gravelen gaat om genieten van de omgeving.

3.3 Doe inspiratie op bij anderen

Bekijk routes of activiteiten van gravelers uit jouw regio – of daarbuiten. Doe mee aan events om extra gemakkelijk routes te ontdekken, plus om van de sfeer te genieten. Check ook ons overzicht met routes. Daar zitten veel gravelroutes tussen en er komen er steeds meer bij! Volg ons dus vooral op Komoot. Bekijk bijvoorbeeld eens deze gravelroutes op de Zuid-Veluwe (buiten de Posbank):

3.4 Ga waar je normaal niet gaat

Probeer eens routes te maken in een andere richting. Ga je bijvoorbeeld altijd naar het westen omdat daar meer natuur is? Ga dan eens naar het oosten en doe echt je best op de route. Niet alles hoeft per se onverhard te zijn, schakel gerust wat onverharde paden aan elkaar met wat verharde wegen die je misschien al kent. Op die manier kom je misschien op onverharde paden vlakbij, die je nog niet kende! Zo leer je je omgeving beter kennen.

3.5 Kweek een richtingsgevoel

Deze tip komt rechtstreeks uit onze racefiets routes bouwen gids en geldt ook letterlijk voor gravelroutes. Misschien nog wel meer zelfs, omdat je meer moet onthouden. In het bos ontbreekt het immers aan straatnaambordjes.

In de loop der tijd worden je gravelroutes steeds beter. Dat komt omdat je de omgeving hebt leren kennen en blindelings de mooiste wegen en paden aan elkaar linkt. Maar voor het zover is moet je gewoon lekker veel routes maken, om die paadjes te ontdekken. Daarvoor is het handig als je weet waar je al geweest bent en dit ook voor de geest kan halen. Maak je gravel routes dus met zorg en loop het in je hoofd nog even na, zodat je niet uitsluitend op je fietscomputer hoeft te vertrouwens voor de navigatie, maar je ook je eigen postduiveninstinct traint. Deze tip klinkt misschien vaag, maar het is echt een van de belangrijkste dingen die ik kan meegeven.

3.6 Fiets terug met wind in de rug

Het is niet zo belangrijk als met wielrennen, omdat je minder wind vangt tussen de bomen. Maar deze tip kan handig zijn als je veel in het bos wil rijden en dan snel wil terug vlammen over de weg.

4. Genieten

Zoals ik al zei draait gravelbiken om genieten. Bij wielrennen gaat het toch vaak om snelheid. En dat is niet erg. Maar dat betekent wel dat veel nieuwe gravelers een theorielesje genieten kunnen gebruiken, dus bij deze:

4.1 Het hoeft altijd niet snel en ver te zijn

Zoals gezegd gaat gravelbiken om genieten en avontuur. Ook leent de ondergrond zich minder voor snelheid dan bij het wielrennen. Maak dus gerust een minder lange route dan je normale racefietsrit. Als je normaal gemakkelijk honderd kilometer asfalt rijdt, kan zestig kilometer al ruim voldoende zijn voor een prachtige gravelrit! Het verschilt natuurlijk per ondergrond en persoon, maar ik reken gemiddeld 20km/u voor een gravelrit. Komoot geeft je ook een tijdsinschatting: ik zou ‘Goed in vorm’ kiezen voor beginnende fietsers, ‘Atletisch’ voor de meeste intermediate fietsers en ‘Prof’ voor echt gevorderden (mocht je bijv. je route willen delen).

4.2 Neem iets lekkers mee

Lekker koffiedrinken aan de rand van een vennetje in het bos is misschien wel mooier dan op een net terras. Gebruik bijvoorbeeld een stuurtas om koffie of zelfgebakken appeltaart mee te nemen!

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door FATPIGEON.cc (@fatpigeon.cc)

4.3 Maak er een meerdaags avontuur van

Voel je je echt avontuurlijk? Ga dan eens bikepacken. Met Komoot Premium zet je zelf gemakkelijk een meerdaagse tocht uit. Maar je vindt er ook met een gratis account diverse geweldige lange afstandsroutes. Check ook ons artikel over bikepacking routes vinden en maken met Komoot.

5. Gravelcode

Waar mountainbiken vroeger last van had, heeft gravelbiken nu last van. Er komen steeds meer gravelbikers bij en dat merken andere natuurgebruikers. En zelfs je medefietsers. Daarom moeten we ons van onze beste kant laten zien. Gijs Bruinsma stelde daarom een kort maar krachtige ‘gravelcode’ op: wees aardig voor elkaar, voor de natuur en voor natuurbeheerders. Wij gaan hier graag nog op door.

5.1 Rijd legale paden

Op sommige bospaden mag je fietsen, op andere niet. Zorg dat je je daaraan houdt, zodat je het niet voor ons allemaal verpest. Er gaan namelijk steeds meer natuurgebieden ‘op slot’. Er staat ook een flinke boete op illegaal rijden. Je verstoort namelijk de natuur. In sommige gebieden zijn meer illegale paden dan anderen. Denk aan omgeving Veluwe, Utrechtse Heuvelrug en nu ook Breda. We raden zeker niet áf dat je daar naartoe gaat, want dat is natuurlijk hartstikke mooi. Maar we raden ook aan om eens in de minder bekende gebieden te rijden. We zijn zelf bezig met een reeks van artikelen over gravelroutes buiten de gebaande paden. Bijvoorbeeld deze gravelroutes in Noord-Limburg en omgeving.

Hoe kun je weten of een pad legaal is of niet?

• Lees de comments in Komoot Highlights.
• Bekijk met Google Street View functie in Komoot de bordjes aan het begin van een pad / natuurgebied.
• Bekijk eventueel de website als het om een nationaal park gaat. Bijvoorbeeld Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer.

5.2 Houd rekening met anderen

Dat geldt op twee manieren:

Ten eerste: houd rekening met andere weg- en natuurgebruikers. Wij fietsers hebben terecht of onterecht een slechte reputatie. Of je nu wielrenner, mountainbiker of gravelbiker bent: bijna iedereen lijkt een hekel aan je te hebben. Je kunt het eigenlijk niet goed doen, maar je kunt het op z’n minst niet erger maken voor ons als groep. Dat doe je door vriendelijk te groeten, een fietsbel te gebruiken (tip: om toch te soigeren, gebruik dan een HideMyBell) en af te remmen en aan de kant te gaan waar nodig (bijvoorbeeld bij paarden, honden of kinderen). Onthoud: het gaat niet om snelheid, maar om een fijne rit. En vriendelijk zijn is fijn, toch?

Ten tweede: rekening houden met anderen geldt natuurlijk ook voor je fietsvrienden! Houd rekening met elkaars niveau, zodat iedereen een leuke rit heeft. Samen genieten van een prachtige route is veel belangrijker dan een iets hoger gemiddelde.

5.3 Ga op pad als het rustig is

Bezoek dus als je kan niet op zondagochtend de Utrechtse Heuvelrug, maar bijvoorbeeld op dinsdagmiddag. Het is dan veel rustiger. Dat rijdt niet alleen lekker door, maar je voelt je ook meer één met de natuur. Een heerlijke minivakantie van het normaal vaak drukke leven. Genieten van de natuur!

6. Navigatie op de fiets

Oké, je hebt nu een veelbelovende gravelroute. Nu moet je hem nog kunnen rijden. Daarvoor heb je navigatie op de fiets nodig. Dat kun je op drie manieren doen:

• Zo’n houder voor vellen papier, waar je een geprinte kaart en instructies in doet. Wat je vroeger bij 65-plussers zag zeg maar. Deze manier heeft niet mijn voorkeur.
• Als je geen fietscomputer hebt, kun je van de Komoot app gebruik maken om te navigeren op de fiets. Zorg wel dat je voldoende batterij hebt. Een tijd terug hebben we een artikel geschreven over de verschillende manieren waarop je je telefoon op je stuur kunt monteren; ik vind zelf QuadLock fijn, maar er zijn inmiddels best wat alternatieven.
• De fijnste manier is natuurlijk met een moderne fietscomputer. Die kunnen veelal ook via Wi-Fi synchroniseren met je Komoot account. Ik gebruik zelf de Sigma ROX 12.0 Sport. Die gaat inmiddels ook al een paar jaar mee, dus er zijn vast nog veel meer fietscomputers die dat kunnen. Zoals de nieuwe Wahoo ELEMENT Roam.

Komoot account / Premium

Een account aanmaken bij Komoot is gratis. Als gratis gebruiker krijg je één gratis regio. Je kunt dus in principe gratis gebruik blijven maken van Komoot, zolang het startpunt van je route in je eigen regio ligt. Je kunt daarbij gebruik maken van alle opties die Komoot biedt, zoals het downloaden van GPX files en offline navigeren (ideaal als je batterij wil besparen wanneer je met je telefoon navigeert).

Wil je de beste navigatie-ervaring? Dan kun je voor €4,99 per maand een abonnement nemen op Komoot Premium. Daarmee krijg je de volgende functies extra:

• Wereldwijde kaarten
• De meerdaagse planner, handig voor fietsvakanties
• Persoonlijke collecties, bijvoorbeeld voor het scheiden van je trainingsrondjes, gravelritten, groepsroutes, routes over wegen, routes over paadjes, etc.
• Weersverwachting feature (zie het kopje ‘Rijd terug met de wind in je rug’)
• Sport-specifieke kaarten, o.a. de handige fietskaart (zie het kopje ‘Fietsroutenetwerk’)
• Verzekering voor pech onderweg bij AXA Assistance, partner van Komoot
• Korting bij partners

Wil je alleen extra regio’s aan je account toevoegen, bijvoorbeeld als je op fietsweekend gaat? Dan kun je via een eenmalige betaling extra regio’s aan je account toevoegen: