Racefiets bouwen: deze gids helpt je op weg

Een nieuwe racefiets kopen is natuurlijk leuk, een nieuwe trots en kameraad voor vele kilometers. Maar zelf je racefiets bouwen en samenstellen geeft toch net even een andere dimensie aan die trots. Hoe gaaf is het om op een fiets rond te rijden die écht limited edition is en 100% naar jouw wens. In dit artikel helpt Ruurd je op (de) weg.

Eerder maakte ik al een gids over het kopen van een racefiets. Maar nu is het tijd voor het serieuze werk: zelf een racefiets bouwen of ombouwen! Ombouwen? Jazeker, dat kan natuurlijk ook. Een compleet afgemonteerde fiets van een fabrikant is prijstechnisch aantrekkelijker dan het los kopen van alle onderdelen. Bovendien zijn niet alle frames als los frame verkrijgbaar. In dat geval kun je een  afgemonteerde fiets kopen en aantal onderdelen vervangen.

Om overzichtelijk te maken wat je zoal nodig hebt, heb ik een lijst gemaakt. Vaak koop je onderdelen als set, let dan op dat je geen spullen dubbel aanschaft! De onderstaande lijst kun je ook gebruiken als checklist:

Frame

• Balhoofd
• Voorvork
• Derailleurpadje
• Trapaslagers
• Zadelpenklem

Aandrijflijn

• Cassette
• Crank met voorbladen
• Derailleurs
• Ketting
• Pedalen
• Shifters + kabels

Remmen

• Remhendels (incl. leiding/kabels)
• Remklauwen
• Extra remblokken

Wielen

• Banden
• Snelspanners en/of steekassen

Afmontage

• Stuurlint
• Stuur
• Stuurpenklem
• Zadelpen
• Zadel

Hieronder bespreek ik één voor één deze onderdelengroepen. Maar met alleen een berg losse onderdelen ben je er natuurlijk niet. Daarom vind je aan het einde van dit blog een grote matchingtabel, waarin je kunt zien welke onderdelen je op elkaar af moet stemmen zodat het geheel technisch klopt. Daarnaast moet je er natuurlijk voor zorgen dat je project voor het (jouw) oog aantrekkelijk is.

Frame

Bij een racefietsframe zit altijd een voorvork. De voorvork is namelijk belangrijk voor de geometrie, oftewel de maatvoering, die weer bepaalt hoe jij op de fiets zit. Daarnaast is het natuurlijk van belang welk materiaal je kiest. Ga je voor old school staal of het moderne carbon, of kies je voor aluminium of titanium? In het goedkopere segment ben je aangewezen op staal en aluminium. In het duurdere segment vind je carbon en titanium.

Carbon kan meer comfort geven, maar of jij dit het geld waard vindt, laat ik graag aan jou over. In het algemeen geldt wel: beter een duur aluminium frame dan een goedkoop carbon frame. Carbon klinkt mooi en alleen het woord doet al menig oor klapperen. Goedkopere carbon frames geven je echter niet de voordelen die dure carbon frames te bieden hebben. Dus als je een ‘goedkoop’ carbon frame overweegt, vergelijk dit dan ook met een goed aluminium frame.

Naast maat en materiaal heb je ook nog keuze in het bevestigingsmechanisme van je wiel: steekas of quick release (QR). Deze keuze volgt eigenlijk uit de keuze tussen velgremmen of schijfremmen:  velgremmen hebben meestal QR en schijfremmen hebben meestal steekassen.

Aan je frame zitten veel andere onderdelen vast. Het juist matchen van deze onderdelen is dan ook  essentieel. Zo is het voor van belang dat je balhoofd past. Hiervoor kan deze link je op weg te helpen. Het frame bepaalt ook welke trapaslagers je nodig hebt. Dit is meestal beschreven in de technische specificaties van het frame. En ten slotte heb je voor het frame nog een zadelpenklem nodig. Indien je toch een andere wilt, voor bijvoorbeeld een wat mooier kleurtje, kun je simpelweg de diameter opmeten en er één kopen. Balhoofd, derailleurpadje en zadelpenklem worden vaak meegeleverd bij een frameset.

Aandrijflijn

Merken

Voor de aandrijflijn van je racefiets heb je meerdere merken die jouw fiets als een zonnetje laten lopen. De belangrijkste zijn Shimano, SRAM en Campagnolo. Deze drie merken hebben hun eigen kenmerken. Dit merk je voornamelijk in het schakelgedrag en -gevoel. Volg hierin vooral je eigen voorkeur, maar in principe leveren alle merken prima onderdelen (mits je materiaal uit een degelijke onderdelenserie koopt, zoals de hieronder genoemde).

Campagnolo	Shimano	Sram
Potenza Record1 Super Record1	105 Ultegra1 Dura Ace1	Rival Force1 Red1

^{1 Ook beschikbaar met elektronisch schakelen}

Bij het aanschaffen van je aandrijflijn zou ik zo min mogelijk merken kruisen. De fabrikanten hebben namelijk niet voor niets iets een lijn uitgebracht. Daarnaast zijn onderdelen van verschillende fabrikanten niet altijd compatibel met elkaar.

Crank

Bij het kiezen van je crank(bladen) moet je rekening houden met de omgeving waarin je wil gaan fietsen. Als je veel gaat klimmen, en dan heb ik het niet over de Posbank of VAMberg, dan is is het aan te raden om een (semi-)compact crankstel te kopen. Blijf je voornamelijk in het vlakke Nederland, dan is een dubbel aan te raden. In onderstaande tabel zie je de tandverhouding van de verschillende cranks.

	Standaard verhouding	BCD1	Minimale grootte
Compact	50/34	110	33
Semi-Compact	52/36	110	33
Dubbel	53/39	130	38

¹Bolt Circle Diameter

Ketting, cassette en derailleur

Het spreekt voor zich dat je een X speed ketting moet monteren in combinatie met een X speed cassette. Ook de derailleur en shifters moeten dan X speed zijn. Voor je achterderailleur moet je ook nog de keus maken of je een lange of korte kooi wilt. Bij een korte kooi mag de maximale krans op je cassette over het algemeen maximaal 28 tanden zijn. Bij een lange kooi kan je met wel 34 tandjes achter rijden. In combinatie met een compact crankstel kun je dan dus één op één rijden, wat van pas kan komen bij het serieuze klimwerk!

Pedalen

Tenslotte is je aandrijflijn niets zonder een stel pedalen. Hoe krijg je anders die crankarmen rond? Bezuinig hier niet op, want vaak is goedkoop duurkoop als het om pedalen gaat. De prijs van een pedaal wordt voornamelijk bepaald door de kwaliteit van de lagering en het materiaal, en daarmee ook het gewicht.

Remmen

Remmen worden over het algemeen tot de aandrijflijn gerekend. De techniek van remmen zit namelijk verwerkt in je shifter. Tot een jaar of vijf geleden was er weinig keus qua remmen. Je kon kiezen tussen de reguliere velgrem of aero velgremmen. Maar nu heeft vanuit het mountainbiken de schijfrem zijn opwachting gemaakt op de racefiets. Persoonlijk ben ik erg fan van schijfremmen. Ze zijn voorspelbaar onder alle weersomstandigheden en geven geen slijtage aan je velgrand. Hoewel je ook mechanische schijfremmen hebt, is het aan te bevelen om voor beter doseerbare hydraulische schijfremmen te kiezen.

Een ander belangrijk punt is de bevestiging van je rem aan je frame. Veelal zal het flat mount zijn, maar ook post mount is een optie. Er zijn adapters beschikbaar om een post mount remklauw op een frame voor flat mount te bevestigen.

Wielen

Wielen bepalen voor een groot deel het comfort en de efficiëntie van jouw fiets. Een goede wielset heeft een goede naaf (en dus ook goede lagers) en weegt niet meer dan 1650 gram voor de set (zonder banden en cassette). Bij het kopen van een wielset moet je erop letten met welk (merk) aandrijflijn, remtype en wielbevestiging  je gaat rijden. Er zit namelijk verschil in de body van het achterwiel. Daarnaast is de hoogte van de velg belangrijk. Hogere velgen zijn aerodynamischer, maar ook zwaarder en gevoeliger voor zijwind. Verder is het aan te raden om een wielset te kopen die tubeless ready is. Dat maakt het leven net wat makkelijker indien je (later) besluit de binnenbanden achterwege te laten.

Indien je voor schijfremmen gaat, let dan ook op bevestiging van de remschijf. Je hebt namelijk twee varianten: centerlock en zesgaats. Technisch gezien zijn beide prima. Ook de diameter van de schijf is van belang. Meestal wordt er zowel voor als achter met 140 mm schijven gereden. Indien je wat meer remkracht wil, kun je met behulp van adapters ook 160 mm schijven monteren (over het algemeen alleen in het voorwiel).

Tenslotte moet er natuurlijk nog rubber om je wielset. Eigenlijk kan ik daar niet veel meer over zeggen dan eerder al is gedaan in deze blog over racefietsbanden.

Mega matchingtabel

Om nog eens samen te vatten wat technisch moet matchen bij elkaar heb ik eerder al een mega matching tabel gemaakt voor het bouwen van een mountainbike. Met uitzondering van de handvatten (die heb je op een racefiets niet nodig) is deze ook bruikbaar bij het bouwen van een racefiets. Klik op de afbeelding om de tabel te downloaden.

Je eigen racefiets bouwen, durf jij het aan?

Deel je tips en ervaringen met je medeklussers in de Cobbles Cycling Strava Club.

Gerelateerd artikel