The Big Five: de langste gravel bikepacking route van Nederland (400km door Kroondomein, Veluwe, Sallandse Heuvelrug, etc)

In kroondomein Het Loo,  de Veluwe, de regio Arnhem, de Sallandse heuvelrug en de Achterhoek vind je vijf van de mooiste gravelgebieden van Nederland. Passen al deze gravelgebieden in één route? Ja zeker! Edwin “The Gravelracer” puzzelde maandenlang en maakte deze ultieme, 400 kilometer lange bikepacking route in Nederland: The Big Five. Meer weten? Hier lees je over het ontstaan van het idee en kun je zelf de route (+ 20 pagina lange e-guide) downloaden.

Het idee: een ultieme bikepacking route in eigen land

Iedereen die weleens een route maakt weet dat er veel tijd in gaat zitten om van een aardige route een echte toproute te maken die het maximale uit de omgeving haalt. Zeker bij een gravel bikepacking route van 400 km. Ik wilde ook geen ‘paintballroute’ waarbij je (sommige) gebieden alleen even snel aantikt. Dat werd dus maandenlang zoeken en puzzelen om de leukste gravelpaadjes aan elkaar te knopen. Maar al zeg ik het zelf, het resultaat mag er zijn: een indrukwekkende gravelroute van precies 400 km. De originele route begint en eindigt bij kasteel Doorwerth in Doorwerth. Maar het is een ronde, dus je kunt starten waar je wil.

Artikel gaat verder onder afbeelding
400 km gravelplezier van topniveau in eigen land!

De voorbereiding

Accommodatie

Vooraf had ik 3 trekkershutten gereserveerd. Dit zijn eenvoudige accommodaties op campings waar je avontuurlijk maar comfortabel kunt slapen (zie www.trekkershutten.nl). Zo kon ik op pad met de gravelbike met weinig bagage, want deze hutten hebben allemaal minimaal 2 stapelbedden en een tafel met 4 stoelen. Meestal staat er een picknicktafel voor de hut. Ook bleken een aantal trekkershutten zelfs een 2-pits kooktoestel te hebben en soms zelfs ook nog een keukeninventaris.

Bagage

Een gravel bikepacking rit vraagt altijd om een slimme aanpak voor het meenemen van spullen. Gezien de weersverwachting volstaat een korte fietsbroek, samen met een kort fietsshirt, een paar losse mouwtjes en een dun (regen)jasje. Een afritsbroek, poloshirt en dikke trui gaan mee voor de avonden. Slapen doe ik altijd in een quilt (zeer compact en isoleert prima). De kleding kun je extra klein opvouwen door er een aantal elastieken strak omheen te doen. Een paar merino sokken en merino ondershirt doen 4 dagen lang hun werk. Tip: als je vroeg op de plaats van bestemming bent, kun je met je fietskleren aan douchen en de kleding daarna in de zon laten drogen.

Artikel gaat verder onder afbeeldingZowel voor de route als de bagage geldt: keuzes, keuzes, keuzes.

In tientallen plastic zakjes verzamel en sorteer ik de volgende spullen:

• oploskoffie
• zoetjes (voor in de koffie)
• theezakjes
• instant soep/bouillon (bijvoorbeeld Cup-a-soup of Opkikker)
• in 4 stukken geknipte vaatdoek (na de afwas weggooien)
• in 4 stukken geknipte schuursponsjes + klein flesje afwasmiddel (30 ml)
• haargel, afgemeten voor 4 dagen
• zakje met spanbanden, tie-wraps en multitool
• 1 mini chamois butter (hier kun je 4 dagen mee doen)
• 1 oude doek en 1 busje (15 ml) kettingwax voor een snelle poets- en smeerbeurt
• plastic wegwerp-handschoentjes
• losse lucifers, kleine aansteker + afgescheurde zijkant van luciferdoosje
• hydrotabletten (voor in de bidons)
• afgemeten recovery-poeder voor 4 dagen
• 4x adventure Food ontbijt (instant maaltijd waar je alleen heet water bij hoeft te gieten)
• 3x adventure Food avondeten (idem)
• aanmaakblokjes (als plan B om op te koken en/of kampvuurtje maken)
• mini verpakkingen shampoo en tandpasta
• mini kleine opvouwbare handdoek
• diverse energie- en recovery-repen
• 1x titanium spork
• 1x titanium mok (750ml), 1x Evernew titanium alcoholbrander, 1x fles (350 ml) 98% brandalcohol

Artikel gaat verder onder afbeeldingEenmaal ingepakt is het allemaal heel overzichtelijk.

De route

Na maanden van plannen (gebruikmakend van Komoot en diverse bestaande routes van mezelf en anderen), en een aantal overleggen met lokale fietsverenigingen en routebouwers is het dan eindelijk tijd om mijn gravel bikepacking route in het echt te gaan rijden!

Dag 1

Na de start vanaf kasteel Doorwerth is het meteen flink omhoog fietsen in het indrukwekkende decor van de bekende Italiaanseweg. Iedereen neemt de buitenbocht, die met de eeuwenoude kasseien. Maar ik pak de minder bekende onverharde binnenbocht. Via de bosrijke Zilverberg en Wolfhezer bossen gravel ik heerlijk onverhard naar het prachtige natuurgebied van Planken Wambuis, waar je eigenlijk altijd wel wild spot.

Genietend van de zorgvuldig gekozen mix van gravel, boswegen, verharde wegen en soms een klein stukje asfalt rijd ik via Otterlo en Harskamp naar het begin van kroondomein Het Loo.  Dit is misschien wel het allermooiste gravelgebied van Nederland en behoeft denk ik geen verdere toelichting, toch? Let er wel op dat er vanaf hier voorlopig geen mogelijkheden meer zijn om water of eten te scoren! Dus gooi (uiterlijk) bij Landal Rabbit Hill de bidons nog een keer vol.

Ter hoogte van de Koningin Julianatoren kom ik het bos uit. Het is dan nog eventjes doortrappen tot de eerste hut, tussen Apeldoorn en Twello. Bij aankomst rol ik mijn slaapzak uit en begin aan het eten na een goede warme douche in het nabijgelegen toiletgebouw. Een zak Adventure food doet het altijd goed (dat rijmt, dus je kunt het gemakkelijk onthouden): water koken, opgieten in de zak tot de rand, 8 minuten wachten. Daarna goed roeren en smullen maar!

Artikel gaat verder onder afbeeldingLekker gravelen langs de zonnebloemen.

Dag 2

Deze dag begint met het saaiste stuk van de route, met maar een paar gravelstroken tot Deventer. Jammer, maar er is hier gewoon niets spannends. Na Deventer slinger ik gelukkig weer via leuke bospaden en hardpack gravelwegen naar het volgende hoogtepunt op de route: de Sallandse heuvelrug! Hier loopt de route over de Holterberg, onder Nijverdal en slingerend rond Rijssen. Waanzinnig, deze wegen zullen ‘s nachts in je (stoutste) dromen nog wel eens de revue passeren! Dit is, net als het kroondomein, gemaakt om te gravelen.

Aan het eind van de dag staat er na 102 km een heuse pipowagen voor me klaar, en is het weer hetzelfde ritueel: douchen, een potje eten koken (of je eet iets in het restaurant van de camping) en de fiets weer klaarmaken voor morgen.

Dag 3

Goed uitgerust en na een heerlijk zelfgemaakt ontbijtje steek ik meteen het Twentekanaal over. Vandaag staat de Achterhoek op het menu. Iets waar ik enorm naar uitkijk. Ook hier geldt: je fietst veel onverhard in het buitengebied. Verharde paden pak ik alleen als het niet onverhard kan of mag. Dat betekent wel dat je weinig eet- en drink gelegenheden tegenkomt. Zorg dus weer op tijd voor je bevoorrading.

De gravelpaadjes rollen snel onder de wielen door. De keuze aan paden is hier reuze, de gravelmogelijkheden in de Achterhoek zijn eindeloos. De dag is zo voorbij, en vanavond slaap ik in een zeer luxe trekkershut: 2 slaapkamers, 5 slaapplaatsen, eigen keukentje, koelkast, wc en douchecabine! Jezelf een beetje verwennen mag best… Zeker als je bezig bent met een fietstocht van 400 km!

Artikel gaat verder onder afbeeldingDit soort uitzichten gaat nooit vervelen.

Dag 4

Aan alles komt een eind, ook aan dit weergaloze avontuur. In 4 uurtjes rijd ik de laatste 84 km terug naar de start bij Kasteel Doorwerth. Onderweg naar huis kijk ik terug op 4 fantastische dagen gravel bikepacking. In alle gravelgebieden heb ik voor mijn gevoel genoeg afwisselende gravelpaden gezien. De kleine stukjes asfalt waren soms zelfs zeer welkom om even op adem te komen (of om de snelheid omhoog te gooien). Alleen tussen Apeldoorn en Deventer is het even saai. Dat stuk moet je maar even met je ogen dicht fietsen. En ook in het stuk tussen Zevenaar/Duiven en Arnhem zit nog te weinig gravel. Dit laatste ga ik voor een volgende keer nog wel aanpassen door een noordelijke doorsteek naar de Posbank te maken. Want dat ik deze fenomenale gravelroute vaker ga rijden is wel duidelijk.

Uitrusting

Voor deze trip mocht ik op pad met de nieuwe collectie bikepackingtassen van Fjällräven en Specialized (S/F), die recent een samenwerkingsverband zijn aangegaan.

Framebag

In het frame hing ik de S/F framebag. Deze is zeer robuust, waterdicht en heeft een waterdichte en degelijke rits. In het grote vak (helaas maar aan één kant), vind je een paar kleine opbergvakjes om kleine spullen in te doen. Ook handig zijn de diverse klittenband bandjes waarmee je de tas snel en makkelijk vast maakt aan je frame. Als deze ooit sneuvelen zijn ze makkelijk te vervangen. Tip: plak uit voorzorg eerst met zelfklevend folie (boeklon) het frame af waar de bandjes het frame raken.

Artikel gaat verder onder afbeeldingMooie nieuwe spulletjes die gravel bikepacking nóg leuker maken.

Seatbag

Heel bijzonder was het aluminium S/F seatbag harnas: Deze ‘krokodillenbek’ monteer je met 2 inbusboutjes (meegeleverd) aan de rails van je zadel. Hierdoor beweegt deze seatbag aanzienlijk minder dan normaal. Alleen vond ik het klittenbandje die om de zadelbuis ging wat knullig: Als deze nou ook stevig vastgemaakt kon worden, precies zoals de bovenkant aan de rails van je zadel, zou het helemaal niet meer bewegen. Nu schoof de seatbag alsnog aan de onderkant soms naar links of rechts bij off-road gebruik.

In dit harnas kan wel heel makkelijk de bijbehorende drybag (inhoud 10 of 16 liter). De 10-litervariant lijkt mij overigens de betere keuze. In de 16-litertas kan uiteraard meer, maar die was iets moeilijker in het harnas te stoppen iedere ochtend. Wel zit er een handig ventiel op om de lucht eruit te laten lopen en de drybag zo klein mogelijk te maken. De diverse bandjes, camlock gespen, en riempjes zorgen ervoor dat je hem helemaal naar wens in kunt stellen. Zelf doe ik er altijd nog een elastisch bagagenetje omheen. Ten eerste geeft dat een stukje extra zekerheid dat alles goed blijft zitten, vooral handig bij off-road gebruik. Maar het geeft ook de mogelijkheid om alsnog die schoenen mee te nemen die net niet meer in de tas konden, of om een regenjas stand-by te houden.

Artikel gaat verder onder afbeeldingDe seatbag met harnas van Specialized/Fjällräven (en het bagagenetje van Edwin).

Slaapzak/poncho

Zoals gezegd sliep ik in trekkershutten, dus hoefde ik alleen maar een slaapzak mee te nemen, en geen matras en tent. Hiervoor had ik de nieuwe isolerende slaapponcho mee van Fjällräven/Specialized. Deze lichtgewicht slaapzak (slechts 685 gram!) kun je redelijk makkelijk en snel omtoveren tot een goed isolerende jas/poncho. Hierdoor zit je ‘s avonds heerlijk warm bij het kampvuur, al stinkt de slaapzak daarna uiteraard wel naar rook. Hij is gemaakt van polyamide en als je er 2 mee neemt, zijn deze makkelijk aan elkaar te ritsen. Hij is 2 meter lang, meer dan lang genoeg voor mij, met mijn 1,78 m lengte. Top!

Conclusie

Zoals vooraf aangegeven wilde ik niet alleen even snel de 5 mooiste gravelgebieden afvinken op de bingokaart. Ik wilde er ruimschoots van genieten en zoveel mogelijk blijven gravelen. Dit kostte me vooraf zeer veel puzzelwerk, ook omdat ik toch aan precies 400 km wilde komen. Maar het was de moeite meer dan waard, de route is waanzinnig geworden!

De grootste bikkels (zoals Laurens ten Dam of Thomas Dekker) kunnen deze route op één dag fietsen. Een goed getrainde recreant doet hem met een overnachting, en fietst dan dus 2 dagen van 200 km. De meeste mensen zullen hem wel met 2 overnachtingen kunnen fietsen, maar ik deed er lekker 4 dagen over, dus boekte ik 3 accommodaties. Zo zat ik iedere dag ongeveer 6 uur per dag op de fiets: Voor de lunch 3 uurtjes, en na de lunch 3 uurtjes.

Artikel gaat verder onder afbeeldingAlleen al voor dit soort accommodaties zou je de route eigenlijk niet op één dag moeten fietsen.

Het slapen in de trekkershutten was perfect. Alles staat voor je klaar als je moe maar voldaan arriveert. En tegelijk geniet je van de sfeer van een camping en het avontuurlijke van zelf je meegenomen eten klaarmaken. In een hotel is de beleving toch totaal anders en slaapt doorgaans de fiets niet naast je. De nieuwe set tassen (en slaapzaak) van Fjällräven/Specialized bevielen goed. Die mogen blijven voor de volgende gravel bikepacking tripjes die nog komen.

Wil je de avonturen van The gravelracer volgen? Check dan zijn kanalen op Instagram, Komoot of Youtube.

Ben jij ook een fan van gravel bikepacking?

Weet je nog een gave route, een onmisbare accessoire of een superleuke accommodatie? Deel je tips in de Cobbles Cycling Strava Club.

Gerelateerd artikel