9 technische tips voor wielrenners, gravelbikers & mountainbikers (van techniek-expert Piet van der Velde)

Of het nou om een fietsonderdeel gaat of om trainen: wij fietsers houden van techniek. Niet zo gek, want er is ontzettend veel te leren. Het kan allemaal knap ingewikkeld worden. Daarom is het fijn als je af en toe je vragen bij een expert kwijt kan. Jullie vroegen ons naar gravel, banden, wielen, tubeless, prijsafwegingen, lagers en vering. Wij stelden ze aan Piet van der Velde, techniekveteraan uit de wielerbranche en tegenwoordig oprichter en eigenaar van ERE Research. Zie hier: Piets Technische Tips!

Disclaimer: dit artikel is geschreven in het kader van onze samenwerking van One Way Distribution. OWD helpt ERE Research hun merk op de kaart te zetten.

Wie is Piet van der Velde?!

Voor we de vragen induiken, wil jij natuurlijk weten waarom je dit artikel serieus zou moeten nemen. Daarom stellen we je graag kort voor aan Piet van der Velde.

Artikel gaat verder onder afbeelding
Piet van der Velde, founder ERE Research

Piet heeft er al heel wat jaartjes in de fietswereld opzitten, als we zijn Linkedinprofiel mogen geloven: in de jaren ’90 was hij al Team Manager in de Tour de France. Daarna heeft hij als Product Manager gewerkt bij verschillende bedrijven, zoals Cannondale, Specialized en Selle Italia. Hij is zelfs ‘Vice President of the saddle committee’ binnen de ‘World Federation of the Sporting Goods Industry’.

Piet een veteraan noemen is niet helemaal correct. Tegenwoordig staat Piet namelijk aan het roer bij ERE Research. ERE maakt technisch vooruitstrevende fietsonderdelen. De komende jaren willen ze hun assortiment flink uitbreiden, binnen hetgeen ze nu al bieden:

• Wielsets
• Buiten- en binnenbanden
• Zadels
• Stuurlinten
• Bidons

De technische tips

Klik op een van deze knoppen om snel naar een onderwerp te navigeren dat je interessant vindt:

1. Gravelbike pedalen 2. Bandendruk bepalen 3. Invloed velgbreedte 4. Tubeless banden onderhouden 5. ERE vs. OEM-wielset 6. Welke wielset voor vlak / klimmen / winter 7. Bottom bracket keuze + onderhoud 8. Budget effectief besteden: di2 of disc? 9. Invloed verende zadelpen

1. De juiste pedalen kiezen voor je gravelbike

Onze eigen Ruurd vroeg zich af: Bij een gravelbike kun je kiezen voor SPD of SPD-SL. Wat zijn de voor- en nadelen van beide opties voor een gravelbike, kijkend naar comfort en efficiëntie?

Piet: “Omdat gravel nog vrij nieuw is, bestaan momenteel grofweg twee soorten gravelbikers: (1) wielrenners die nu een gravelbike hebben en (2) mountainbikers die nu een gravelbike hebben. De een is gewend aan SPD-SL-pedalen en om kilometers te maken op het asfalt. De ander is gewend aan SPD-pedalen en fietst graag in het bos. Dit is vaak van invloed op hun rijstijl als gravelbiker; en dan bedoel ik: hoeveel procent iemand offroad rijdt. Kies het pedaal wat past bij de ondergrond die jij het meeste rijdt.

Maak je veel verharde kilometers tussendoor. Kies dan voor SPD-SL. Dit pedaal heeft een groter oppervlak en een hoge efficiëntie.

Maak je vooral onverharde kilometers? Kies dan voor SPD. Deze heeft meer clearance, dus heb je minder last van modder tussen het pedaal en je schoen. Ook kun je met een SPD-schoen beter lopen als je een keer moet afstappen op onverhard terrein.

Tot slot hangt de pedaalkeuze ook af van waar je woont: in Nederland is ‘gravel’ eigenlijk synoniem aan alles wat onverhard is, ook mountainbikeroutes. Dan komt een zwaar uitgevoerde gravelbike met SPD-pedalen van pas. Als je kijkt naar de Strade Bianche, met haar fijne gravelwegen, kun je eigenlijk al vooruit met een racefiets.

Ben je nog geen wielrenner of mountainbiker, maar wil je als kersverse fietser beginnen met gravelbiken? Dan adviseer ik een SPD-pedaal.”

Artikel gaat verder onder afbeelding
Red.: ik rijd zelf met deze Shimano schoenen, die een qua looks niet ver van een wielrenschoen zitten (er is zelfs een vetervariant) en ook de voordelen van een SPD-pedaal bieden.

2. De juiste bandendruk bepalen

Jos vroeg: Wat is de ideale druk voor de tubeless banden van mijn full suspension mountainbike?

Piet: “Bandendruk is super specifiek. Deze vraag kun je eigenlijk alleen zelf beantwoorden: het is namelijk van allerlei factoren afhankelijk, waaronder je eigen gewicht en je persoonlijke voorkeur. Daarom geef ik graag een paar tips die voor iedereen toepasbaar zijn.

Op iedere buitenband staat een range van luchtdruk, bijvoorbeeld 4 tot 6 bar. Hoe minder luchtdruk, hoe meer grip en comfort je band biedt. Daarom wil je proberen zo laag mogelijk in dit spectrum te zitten. Hoe pak je dat aan?

Ga aan de bovenkant van de range zitten, in dit voorbeeld 6 bar. Fiets dan een kort rondje van 10 minuten en kijk hoe het bevalt. Vervolgens verminder je de bandendruk met 0,2 of 0,3 bar. Dan maak je nog een rondje en bekijk je weer hoe het rijdt. Dit blijf je herhalen, zelfs als je onder de aangegeven bandendruk uitkomt. Op een gegeven moment heb je het gevoel dat je op een perfecte balans zit tussen comfort, grip, snelheid, lekbestendigheid, etc. Daarna… ga je gewoon door met verlagen van de bandendruk. Waarschijnlijk krijg je op enig moment het gevoel dat de band dusdanig veel vervormt dat je wegglijdt. Dan heb je bevestiging dat je hiervoor de perfecte druk had voor jouw persoonlijke situatie.”

3. De invloed van velgbreedte en bandbreedte

Yee Tak vroeg: Wat voor invloed heeft velgbreedte?

Piet: “Het is vooral belangrijk dat je bandbreedte en velgbreedte op elkaar afstemt. Een grotere band heeft veel voordelen, zoals meer grip en comfort. Daarom kiezen veel mensen tegenwoordig voor grote banden. Het is belangrijk dat je dan een bredere velg gebruikt, zodat de band de juiste vorm krijgt en ook op de correcte manier vervormt in de bocht. Je wil geen smalle velg met een hele brede band, want dan krijg je een soort ballon die omklapt in de bocht. Met de juiste combinatie en vervorming, blijf je in de bocht zo lang mogelijk gebruik maken van het loopvlak van de band, zodat je zoveel mogelijk grip blijft houden.”

Tip van de redactie: lees ook eens onze uitgebreide racefietsbandengids, of mountainbikebandengids. Daar wordt dit (en meer) uitgebreid behandeld.

Artikel gaat verder onder afbeelding
Het effect van een velgbreedte met dezelfde bandmaat. Lees ook eens onze uitgebreide racefietsbandengids.

4. Onderhoud tubeless banden

Onze lezer Twan had een paar vragen rondom tubeless banden:

• Wanneer vul je tubeless banden bij en hoeveel?
• Wanneer en hoe je moet je tubeless banden schoonmaken?
• Hoelang blijft een geopende fles sealant goed?

Piet: “Als je de band monteert, vul je aan tot het aanbevolen niveau. Daarna vul je maandelijks 10 ml bij. Check ieder halfjaar hoeveel er nog inzit en vul eventueel aan tot het aanbevolen niveau.

Dat bijvullen moet niet alleen omdat er sealant gebruikt wordt als je lekrijdt. Het moet ook omdat de latex verdampt. Een band is nooit honderd procent lucht- en waterdicht, hij ‘zweet’ een beetje. Daarom moet je voor iedere rit je banden altijd oppompen; je banden hebben vanzelf wat druk verloren (ook dit verschilt per band). Gelukkig is sealant een latex-vloeistof. Als dit verdampt blijft er maar héél weinig van over, slechts een dun filmlaagje. Schoonmaken hoeft dan ook niet echt, hooguit eens per jaar.

Een fles sealant gaat na een jaar ook achteruit in kwaliteit. Koop dus ongeveer een jaarvoorraad aan sealant en niet meer dan dat. Mijn favoriete sealant is trouwens die van Milkit. Dit is een lekker dike latex, die overal mooi tussen kruipt en goed afdicht door de korrels in de vloeistof.

Schoonmaken is dan wellicht niet zo nodig, wat wel regelmatig nodig is je een kleine inspectie van je buitenbanden. Omdat we niet meer lekrijden, kijken we veel minder naar onze buitenband. Daarom blijven er meer steentjes, doorns en ander vuil in achter.”

Artikel gaat verder onder afbeelding
Piet is fan van Milkit sealant. Toevallig schreven we onlangs een review.

5. Wielset kopen met een goede prijs-kwaliteitverhouding

Vraag van Jorrit: Wat zijn de voordelen van het kopen van een nieuwe ERE wielset, ter vervanging van de wielset die standaard in mijn fiets zat, zoals die van Cube of Mavic?

Piet: “Als je een nieuwe fiets koopt, heeft die een bepaalde prijs. Die is zorgvuldig uitgekozen, want ieder fietsmerk moet in enige mate concurreren op prijs. Daarbij is het belangrijk dat de prijs-kwaliteitverhouding van de fiets als geheel goed zit. De fietsmerken weten dat consumenten een aantal dingen belangrijk vinden. Daarom monteren ze een hoge kwaliteit derailleur en shifters en als het even kan een carbon frame. De gemiddelde consument kijkt maar weinig naar alle overige onderdelen, zoals een zadelpen, stuur of een wielset. Daarop wordt dan ook flink bespaard door het merk (OEM-wielsets zijn zelfs vaak niet eens op de aftermarket te koop). De aantrekkelijke prijs moet ergens vandaan komen.

Bij het maken van een ERE wielset, hoeven we ons niet druk te maken over de prijs-kwaliteitverhouding van een hele fiets. Wij hoeven ons alleen over de wielset zelf te buigen. Daarom koop je bij ERE wielsets value for money.”

Redactie: een nieuwe wielset wordt niet voor niets regelmatig de beste upgrade voor je fiets genoemd, kijkend naar ‘waar voor je geld’.

6. De juiste wielset kiezen voor vlak rijden, klimmen en rijden in de winter

Vraag van Frans: Wat maakt een wielset geschikt voor vlak rijden, klimmen en in de winter rijden?

Piet: “Voor klimmen kies je zo laag mogelijke velgen, zodat ze zo licht mogelijk zijn.

Voor rijden op een slecht wegdek kies je ook een zo laag mogelijke velg, maar wel een die tegen een stootje kan en voor wat demping kan zorgen (bijvoorbeeld voor rijden over kasseien).

Voor rijden op vlak terrein kun je een hogere velg kiezen, mits er niet teveel zijwind staat. Een 45mm velg is een mooie allround velg. Hogere velgen dan dat komen van pas als er weinig wind staat en in de koers.

In de winter werken wielrenners vaak aan hun basisconditie. De focus ligt meer op trainen dan prestaties leveren, meer op onderhoud dan op competitie. De intensiteit van de gemiddelde winterrit ligt daarom vaak wat lager. Daarnaast rijd je ook langzamer omdat het weer slechter is en het wegdek er wellicht slechter aan toe is. In de winter kiezen mensen daarom vaak voor een zwaardere, stevigere wielset. Een ‘trainingswielset’ als het ware. Die kan tegen een stootje, maar je moet er niet de berg mee op willen. Dit is eigenlijk dezelfde velg als voor rijden op slecht terrein (lage velg, niet te licht).”

7. De juiste bracketlager kopen en goed onderhouden

Lezer Rob vraagt zich af: Welke bracketlager is slijtvast en welk onderhoud moet ik plegen?

Piet: “Zoek een goede industriële bottom bracket met goed onderhoudbare industrielagers. Daar zit een afneembaar kapje op, wat je kan verwijderen voor onderhoud. Wat onderhoud betreft: als je je fiets schoonmaakt, spuit dan niet met een hogedrukspuit nabij je bottom bracket (gebruik sowieso geen hogedrukspuit), want dan spuit je het vet uit je lagers. Spuit ook niet teveel ontvetter, of ontvetter met agressieve chemicaliën zoals remreiniger op je crankstel. Dat kan in je bottom bracket lekken, waardoor ook weer het vet uit je lagers verdwijnt. Je kunt de ontvetter beter op de borstel spuiten en vervolgens je ketting en crank schoonmaken.”

Lezer Adrian vraagt zich af: Waarom is de kwaliteit van bracketlagers vaak laag?

Piet: “Als je alle onderdelen op je fiets van topkwaliteit wil hebben, moet je eigenlijk je eigen fiets bouwen, of een HELE dure fiets kopen. Zoals ook al in tip #5 aangegeven, moet een fietsmerk een totaalpakket afleveren met een goede prijs-kwaliteitverhouding. Daarom moeten ze op veel onderdelen besparen, voornamelijk de onopvallende. Daar hoort een bottom bracket ook bij. De markt vereist deze prijsconcurrentie, dus je kunt het een fietsenmerk eigenlijk niet kwalijk nemen dat ze ergens op moeten besparen.”

Racefiets bouwen: deze gids helpt je op weg

8. De juiste keuze maken bij het kopen van een aero racefiets: di2 of disc?

Lezer Robin vraagt zich af: Wat gaat bij de aanschaf van een aero racefiets het meeste opleveren, uitgaande van een Ultegra groep: schijfremmen met mechanisch schakelen, of velgremmen en elektrisch schakelen?

Piet: “Schrijfremmen, zonder twijfel. Met elektrisch schakelen praat je al over marginal gains. Je wint tienden van seconden. Met schijfremmen verbeter je je remvermogen enorm. Daardoor kun jij dus veel later remmen dan je concurrent met velgremmen. Je kunt dus langer op snelheid rijden, waardoor je veel sneller bent. Iedere profrenner die bovenaan een afdaling staat, zou voor schijfremmen kiezen. Het is niet alleen veiliger, maar ook sneller.”

9. De voor- en nadelen van een verende zadelpen

Lezer Jac vraagt zich af: Veroorzaakt een verende zadelpen geen nadeel, omdat je kracht dan deels in de vering verloren gaat, in plaats van direct in snelheid omgezet te worden?

Piet: “Verende zadelpennen met demping van beneden (een zuigersysteem zoals op een mountainbike-voorvork) komen eigenlijk nauwelijks voor. Laten we daarom kijken naar een zadelpen met een bladveer, of gewoon een relatief flexibele carbon zadelpen. De demping gaat hier vooral van voor naar achter. Daardoor ervaar je wat demping van klappen die door je frame heen je zitvlak en je rug ingeschoten worden. Door die demping kun je beter in het zadel blijven en zal je cadans rustiger en efficiënter worden. Netto wordt je dus sneller door een verende/flexibele zadelpen.”

Artikel gaat verder onder afbeelding
De Canyon Endurace heeft een bladveer-zadelpen. Lees ook onze review.

Red.: ik (Daan) kan dit bevestigen: toen ik met bovenstaande zadelpen over de kasseien reed, kon ik ineens veel beter doortrappen dan zonder deze vering.

Wat vond jij de beste tip? Waar zou jij meer over willen weten?

Laat het weten in de Cobbles Strava Club. Lid worden kost niets!

Meer artikelen over techniek lezen?

Bekijk eens onze pagina met techniek-artikelen.