Gravelen voor beginners: hoe, wat, waar en waarom?

Gravelen: iedereen en zijn moeder doet het, maar wat is het nou precies? Hoe doe je het, waar doe je het, waarom doe je het en wat heb je ervoor nodig? Ben je ook benieuwd naar hoe de vork nou precies in de steel zit, maar zie je door de bomen het bos niet meer? Merlijn legt je uit waar de hele hype vandaan komt.

Wat is gravelen?

Gravelen, gravelrijden, of hoe je het ook wil noemen, komt eigenlijk heel simpel neer op met een fiets over gravelwegen rijden. Nu is dat nogal een brede definitie, maar dat is niet zo gek, want deze niche binnen de wielersport is ook vrij breed.

Ondanks dat er al heel lang over gravelwegen gereden wordt zonder dat je daar tattoos, een baard, of andere gravel/hipster stereotyperingen voor nodig hebt, is het pas sinds kort echt populair. Waar het precies vandaan komt is moeilijk te zeggen, maar dat het vanuit het normale wielrennen komt is wel duidelijk. Wedstrijden zoals de Strade Bianche en de Slag om Norg zijn enorm populair, omdat de gravelstroken in deze wedstrijden voor een prachtig koersverloop en heroische beelden zorgen.

Van racefiets tot MTB

Dat brengt ons ook meteen bij de meest basic vorm van gravelen; op de racefiets, het liefst met 25 of 28 mm bandjes. Zoals de profs het doen kunnen wij het ook, en de wat mooiere gravelwegen in Nederland zijn vaak prima geschikt om met je racefiets overheen te knallen. Zie het als een soort kasseistroken, maar dan iets minder hobbelig.

Natuurlijk is een racefiets niet geschikt voor het ruigere werk, en daar komen de gravelbikes, cyclocrossers en soms zelfs mountainbikes aan bod. Wil je wat meer comfort en ruigere wegen opzoeken, dan is 33 mm met profiel aan te raden, en als het even kan nog een slag breder. Deze fietsen zijn vaak ook wat relaxter en vergevingsgezinder dan een racefiets, dus qua comfort en controle ga je er flink op vooruit.

In Nederland kan je ook ontelbaar veel grovere gravelwegen vinden. In de bossen liggen deze vaak in de vorm van zogenaamde fire roads, maar ze zijn op veel meer plekken terug te vinden. Ook singletracks en mountainbikeroutes zijn geen probleem meer op deze fietsen, wat ervoor zorgt dat je jezelf flink kan uitdagen.

Waarom zou je willen gravelen?

Daar is ook niet één antwoord op te vinden. Wel kan ik je vertellen waarom er opeens zoveel animo voor is.

Het avontuur

Het is een stuk avontuurlijker dan de racefiets. Je komt op plekken waar je normaal niet kan komen, de ondergrond is een stuk zwaarder en je hebt er iets meer skills voor nodig. Zelfs in ons kleine kikkerlandje zijn er prachtige stukken natuur om te ontdekken! Daarnaast zijn er nog steeds veel meer onverharde paadjes en weggetjes te vinden dan je denkt, en je deze ken je allemaal nog niet! Sla eens een ander paadje in en zie waar je uit komt.

De sfeer

Drink jij graag een biertje, en hou je ervan om lekker te ouwehoeren op de fiets, of naast de fiets bij een lekker kampvuur? Dan ga jij je helemaal thuis voelen in de gravelscene. Veel events, zoals de LTD Gravel Raid staan erom bekend dat er van alles te doen is naast de gravelride zelf. Biertjes, optredens, een BBQ; veel van deze events maken er een klein festivalletje van na afloop, wat de sfeer natuurlijk ten goede komt. Proost!

Eén fiets voor alles

Als je een goede gravelbike hebt kan je er eigenlijk alle kanten mee op: gooi er een setje 28mm banden onder en je kan prima op de weg rijden. Met 33mm kan je zo het veldrijden in, en als je breder gaat kan je ook over nog ruiger terrein! In veel gravelbikes kunnen zelfs 650b wielen zodat je nóg grotere banden kan steken, tot wel 50mm breed in sommige gevallen.

Wat heb ik nodig om te gravelen?

Heel simpel: een fiets. Afhankelijk van wat je precies wil doen kan je op elke fiets gravelen, of het nou een racefiets is of een fatbike. Met 28 mm bandjes kan je namelijk al veel meer dan je denkt, en gravelstroken die er mooi bij liggen zijn dan ook geen probleem! Hou je van wat grover werk dan is een echte gravelbike of een cyclocrosser wel een must, want dan kan je 33 mm of breder steken, waardoor je het comfort en de grip verhoogt. Een mountainbike, beachracer of iets dergelijk is natuurlijk ook perfect voor gravelen!

Maar waarom zou je steeds breder willen? In Nederland kom je eigenlijk overal met 33 millimeter wel weg, omdat de wegen hier goed zijn, en de ondergrond gelukkig niet vol met rotsen en stenen zit. Maar het voordeel van bredere banden zit niet alleen daarin; het zorgt natuurlijk voor meer comfort, maar ook meer grip, en een betere lekbestendigheid doordat je minder kans hebt op snakebites. Nog een voordeel is dat je met een 650b wielset (27,5 inch, dus ietsje kleiner) en banden van minimaal 45 mm een even grote omtrek hebt als een standaard wielset met 25 mm banden, dus je rolt even snel maar hebt veel meer comfort!

Waar kan ik gravelen?

Waar niet? Overal in Nederland heb je gravelwegen, onverharde stukken, of als je wat avontuurlijker bent zelfs MTB-routes en singletracks. Ga in je omgeving eens op zoek naar bos, of kijk of er nog eeuwenoude onverharde boerenweggetjes bij jou in de buurt zijn. Grote kans van wel!

Als je meer hulp nodig hebt om te zoeken zijn er tal van manieren om dit te doen. De makkelijkste is misschien wel gravelmap.com, een site waarop iedereen gravelstroken kan toevoegen op een soort Google Maps kaart. Superhandig, en er staan er al duizenden op door heel Nederland! Het enige nadeel is dat je vaak niet kan zien wat voor soort gravel het precies is. Ook zijn er genoeg sites die routes maken. Bijvoorbeeld gravelrides.cc heeft een mooie collectie, maar ook in het route-archief van Cobbles vind je genoeg inspiratie voor fraaie gravelroutes.

Lijkt het je leuk om aan een georganiseerde tocht mee te doen? Lees ons recente artikel over gravel toertochten in het voorjaar van 2024!

Waarom ben jij (g)een groot fan van gravelen?

Is gravelen het ultieme fietsen? Of is het een net-niet-sport voor mensen die niet kunnen kiezen? Deel je mening in de Cobbles Cycling Strava Club. Gratis!

Gerelateerd artikel