Als je met een groep gaat wielrennen, is het slim om een wegkapitein aan te stellen. Deze houdt alles veilig en gezellig. Aster volgde onlangs de KNWU & NTFU cursus tot wegkapitein een geeft op basis daarvan 11 tips voor beginnende wegkapiteins.
Onze nieuwe weg toertocht!
- Zondag 9 juni 2024
- 90/120/150km uitgepijlde route
- De mooiste weggetjes en paden door Brabant
- EARLY BIRDS: Cobbles summer jersey twv €69 cadeau
Onze eigen winter gravel toertocht!
- Zondag 3 maart 2024
- 60/85km gravel in Brabant/Vlaanderen
- Vuurkorven, trappistenbier & snert bij de finish
- EARLY BIRDS: winterjack twv €69 cadeau
Ben je nog niet ervaren genoeg om zelf de leiding over een groep te nemen? Begin je pas net met in groepen rijden? Lees dan eerst ons artikel over fietsen in een groep, met info over o.a. in het wiel rijden, tekens en wielerjargon.
Fietsen in een groep, het heeft zo zijn voordelen! Het is een goed moment om gezellig bij te kletsen met je fietsvrienden en je hoeft niet de hele tijd in de wind te fietsen. Maar in een groep fietsen verhoogt ook het risico op gevaarlijke situaties, zoals valpartijen en andere ongevallen. Ga je met een groep van meer dan vier wielrenners op pad, dan is het handig om een wegkapitein aan te stellen die de veiligheid van de groep bewaakt. De Wieleracademie is een samenwerking van de Wielerbonden KNWU en NTFU en verzorgt onder andere een cursus tot wegkapitein. Heb je deze eendaagse cursus succesvol afgerond, dan mag je jezelf Wielertrainer Niveau 1 noemen!
Mocht je de cursus nog niet gevolgd hebben, maar toch willen weten hoe je een groep begeleidt, dan volgen hier elf tips voor beginnende wegkapiteins:
1. Zorg dat de snelheid en route duidelijk is
Het is belangrijk dat je als wegkapitein een groepsrit goed voorbereidt. Het is handig om vooraf een snelheid te bepalen, die je afstemt op de minst snelle leden van de groep. Uiteraard moet er ook een route bepaald worden (stuur bijvoorbeeld van tevoren een Strava link rond). Je kunt ervoor kiezen om zelf de groep te navigeren of om iemand als navigator aan te stellen. Zorg er dan voor dat deze persoon de route goed kent. Hou er ook rekening mee dat vanwege de wind “RECHTS!” voor de voorste renners misschien niet te horen is, wanneer de navigator achteraan rijdt.
Op zoek naar gave routes? Check ons archief!
2. Neem gereedschap mee
De wegkapitein heeft ook de verantwoordelijkheid voor het meebrengen van het volgende gereedschap en reservemateriaal: een pomp (passend op meerdere ventielen), bandenlichters, een inbussleutelset of multitool, een kettingpons, een binnenband, kettingverbindingen en eventueel een poetslap. Zo ben je op de meest voorkomende situaties voorbereid.
Benieuws wat er allemaal op een goede multitool moet zitten? Lees ons artikel!
3. Begin de rit met een openingspraatje
Hou een kort praatje voordat je met de groep op de fietst stapt. Vertel het doel van de rit en stel elkaar voor als er nieuwe leden zijn. Een goede sfeer in de groep is erg belangrijk, en het is ook een taak van de wegkapitein om hieraan bij te dragen. Wijs de groep ook nog even op de veiligheidsinstructies.
4. Zorg dat iedereen de tekens kent
Elke groep hanteert tekens om bijvoorbeeld aan te geven dat er een tegenligger komt, er een paaltje op de weg staat, of dat er geremd moet worden. Controleer voor vertrek of iedereen de tekens kent en leg ze zo nodig nog eens uit. Wijs de deelnemers er ook op dat de signalen naar voor of achter doorgegeven dienen te worden.
Onderstaande tabel is het best leesbaar op desktop, sorry!
| Wat roep je? | Welk teken geef je? | Wat doe je? |
| “Stop” | Linkerarm omhoog | Rustig afremmen en stoppen |
| “Vrij” | Linkerarm omhoog, naar voren wuivend | Weg oversteken |
| “Rechtdoor” | Linkerarm omhoog, naar voren wuiven | Rechtdoor rijden |
| “Rechts” | Arm uisteken naar rechts | Rechts afslaan |
| “Links” | Arm uisteken naar links | Links afslaan |
| “Tegen” | Linkerarm naar achteren, wuivend naar rechts | Aan rechterkant blijven rijden, er komt een tegenligger |
| “Achter” | Linkerarm naar achteren, wuivend naar rechts | Aan rechterkant blijven rijden, er haalt een auto of scooter in |
| “Voor” | Rechtererarm naar achteren, wuivend naar links | Naar links gaan, de groep gaat iemand inhalen |
| “Paaltje”, “gat”, “pas op” | Arm wijzen op grond (desbetreffende kant) | Obstakel ontwijken |
| “Lek” | Linkerarm omhoog | Rustig afremmen en stoppen, rechts van de weg staan |
5. Check het materiaal
Om de veiligheid van de groep te waarborgen, is het belangrijk dat al het materiaal op orde is. Natuurlijk is iedereen hiervoor zelf verantwoordelijk, maar als je echt grondig te werk wilt gaan, kun je bij het verzamelen even snel het materiaal van de deelnemers checken.
Begin met het controleren of onderdelen, zoals wielen, snelspanners, stuur en zadel, goed vastzitten. Check vervolgens of iedereen zijn banden op de juiste spanning heeft om stootlekken te voorkomen. Door hard in de remmen te knijpen, kun je controleren of er genoeg ruimte zit tussen de remhandel en het handvat, om te voorkomen dat vingers bekneld raken. Ook is het verstandig om te controleren of een zadelpen niet boven de “maximaalmarkering” uitsteekt.
Tot slot check je of alle helmen goed zitten. Een helm moet recht staan en de bandjes moeten strak zitten en als een driehoek om het oor lopen. Om te testen of de helm strak genoeg is afgesteld, kun je de bandjes losmaken en checken of de helm niet afvalt als je een buiging maakt.
Mocht iemand zijn of haar materiaal echt niet op orde hebben, durf dan als wegkapitein de beslissing te nemen om deze persoon niet mee te nemen.
Extra tip: bespaar jezelf wat moeite door het bovenstaande van tevoren aan iedereen via WhatsApp of op een andere manier duidelijk te maken. Dan is de uiteindelijke check een stuk sneller.
6. Maak afspraken met je groep
Om de groepsrit zo veilig mogelijk te maken, is het verstandig om een paar regels op te stellen. Zo een regel kan bijvoorbeeld zijn: “samen uit, samen thuis”. Of “hou rekening met nieuwe deelnemers in de groep”. Het is de taak van de wegkapitein om te zorgen dat de regels worden nageleefd.
Vanuit de wegenverkeerswetgeving bestaat er geen helmplicht en is het dus de verantwoording van de deelnemer zelf om een helm te dragen. Het kan echter opgenomen zijn in het reglement van de club dat het dragen van een helm verplicht is tijdens groepsritten. Aan de wegkapitein de taak om te controleren dat iedereen hem dan ook draagt.
7. Geef het goede voorbeeld!
Als wegkapitein heb je een voorbeeldfunctie. Zorg dat je je netjes aan de verkeersregels houdt, de gedragscode van de Wieleracademie naleeft, je materiaal op orde is en dat je goede kleding draagt (handschoenen & helm).
De gedragscode racefiets van de Wieleracademie:
- Houd je aan de verkeersregels
- Houd zichtbaar rekening met anderen in het verkeer
- Gebruik een fietsbel
- Geef tijdig aan welke richting je gaat volgen
- Blijf beleefd tegen andere weggebruikers
- Rijd altijd op het aangegeven fietspad
- Passeer een fietser of wandelaar op gepaste snelheid
- Volg aanwijzingen op van politie en/of verkeersregelaars
- Gooi afval in een afvalbak
8. Wees assertief
Als wegkaptein heb je een verantwoordelijke rol. Het is dan ook belangrijk dat je het leiderschap neemt en dat je snel beslissingen kunt maken in onvoorziene situaties. Daarnaast moet een wegkapitein deelnemers durven aanspreken die zich niet aan de gemaakte afspraken houden. Zorg ook dat je stem duidelijk te horen is (durf te roepen).
9. Laat de groep rouleren tijdens het fietsen
Hierbij is het vooral belangrijk dat de wegkapitein let op de zwakste deelnemers. Laat deze niet (teveel) op kop of helemaal achteraan fietsen. Als iemand het tempo niet aankan, kan de wegkapitein deze persoon het beste op de tweede rij laten fietsen.
Daarnaast kun je de groep het beste laten rouleren door middel van draaien (zie de afbeelding hieronder). Dat is een stuk veiliger, want de ‘afzak-kant’ rijdt bovendien aan de binnenkant. Dit ten opzichte van wanneer de twee voorste fietsers van kop af gaan door zich af te laten zakken. Dan ontstaat een situatie waarin vier personen naast elkaar fietsen. Dit is tegen de verkeersregels in (maximaal twee fietsers naast elkaar).
Twee aan twee laten afzakken (links) is veel onveiliger (en niet volgens de verkeersregels) dan ‘draaien’ (rechts)
10. Heb enige kennis van EHBO
In geval van een ongeluk of valpartij, kan het nodig zijn om EHBO toe te passen (indien mogelijk). Het is dan ook verstandig dat je als wegkapitein in het bezit bent van een MFA of EHBO diploma. Ook is het aan te raden om een EHBO-setje mee te nemen.
11. Eindig de rit met een korte nabespreking
Een nabespreking is een fijne manier om een groepsrit af te sluiten en het draagt bij aan de sfeer binnen de groep. Het biedt een mooie gelegenheid om de deelnemers te bedanken voor de gezellige rit en je kan ruimte creëren voor feedback. Zo kun je je wegkapitein skills nog verder te verbeteren!
Voorbeeld van een goede nabespreking, op de Cobbles Dinsdagavondrit
Ook eens in een groep meerijden?
In iedere stad of dorp zijn er op de meeste dagen wel groepen wielrenners die samen fietsen. Zelf organiseren we vanuit Tilburg de Cobbles Dinsdagavondrit. Sluit gerust eens aan!
Heb jij nog goede aanvullende tips?
Laat dan een berichtje achter in onze Strava Club, dat stellen wij en je mede fietsers op prijs!
Gerelateerd artikel
Als je regelmatig in een groep rijdt, dan ga je vast en zeker het gedrag van bepaalde fietsmaatjes herkennen in deze vijf type fietsers die je iedere groepsrit tegenkomt.
