Waar moet je op letten als je een mountainbike koopt? De top 10 belangrijkste punten

Je wilt je geld laten rollen en je wil een (nieuwe) mountainbike kopen. Maar waar moet je dan allemaal op letten? In dit blog geeft Ruurd je 10 belangrijke tips.

Een mountainbike koop je als beginner meestal compleet: een frame, twee wielen, vier banden, een zadel, een stuur,  twee remmen, een aandrijflijn(lees schakelmateriaal) en een voorvork. Klinkt vrij logisch allemaal toch? Maar per onderdeel zijn er verschillende soorten kwaliteit en soorten, waardoor je voor ontzettend veel keuzes komt te staan wanneer je een mountainbike koopt. Daarom licht ik per onderdeel uit wat voor jou van belang is.

De foto’s in dit artikel zijn gemaakt bij Mantel.

1. Waar ga je rijden?

Waar je gaat rijden is bepalend voor welke fiets bij je past. Ga je vooral in Nederland rijden of wil je ook vaak naar het buitenland, waar het terrein heuvelachtiger en hobbeliger is? Hoe is het terrein op wat je vaste route gaat worden, als je in Nederland gaat rijden? Dit is van invloed op veel beslissingen die je hierna moet maken. Bedenk dit en hou het in je achterhoofd. Natuurlijk is dit niet het enige wat van invloed is op deze beslissingen, maar ook of je voor comfort of snelheid gaat, je leeftijd kan van invloed zijn, eventuele blessures, etc. Ben je er niet zeker van hoe dit een bepaalde keuze beïnvloedt? Geef het aan in de fietsenwinkel.

2. Het frame

Het frame bepaalt hoe jij op de fiets komt te zitten. De geometrie van de mountainbike is dan ook bepalend voor je comfort en controle over je fiets.

2.1 Materiaal

Qua materiaal zijn er een paar opties:

• Aluminium
• Carbon
• Titanium

Zolang je niet van plan bent wedstrijden gaan rijden of je buurman te overtreffen, is een aluminium frame prima. De laatste twee opties vragen namelijk een ruimer budget. Zowel aluminium als carbon komen in verschillende kwaliteiten. Een handige vuistregel hierbij is: hoe duurder, hoe beter. Simpel toch?

2.2 Vering

De tweede keuze in je frame die je moet maken tussen een full-suspension (beter bekend als ‘fully’) en een hardtail. Een hardtail is een fiets met enkel vering in de voorvork. Een fully is een fiets die ook achter geveerd is. Het voordeel van een fully is dat je op hobbelig terrein meer grip zal hebben, omdat je achterwiel beter ‘aan de grond plakt’. Daarnaast is het ook comfortabeler. Dit extra comfort gaat ten koste van het gewicht van je fiets.

Een hardtail

Een fully

2.3 Wielbevestiging

Naast het gebruikte materiaal van het frame is ook de gebruikte wielbevestiging van belang. De eerste optie is quickrelease (QR). Dit ken je misschien wel van een racefiets. De wat betere frames maken echter gebruik van steekassen. Door dit soort bevestiging verhoog je de stijfheid in je wielen (minder op-en-neer beweeg).

2.4 Inbouwbreedte van de wielen

Tot slot kan je bij je frame ook nog kijken naar de inbouwbreedte van je wielen (de breedte tussen de linker en rechterkant van het frame, op de plek waar je je wielen plaatst – binnenkant tot binnenkant). De verschillende opties zijn:

• 135mm bij QR
• 142mm bij een normale steekas
• Sinds 2016 is er een derde optie bij gekomen: boost. Boost is een naaf die nog breder is en altijd een steekas gebruikt. Een naaf die nog breder is en per definitie met steekassen komt. De 148mm brede as zorgt ervoor dat de spaken verder uit elkaar komen te staan ten opzichte van de 142mm naaf. Hierdoor krijg je een scherpere spaakhoek naar de velg toe, met een stijver wiel als resultaat.

Quick release

Steekas

Boostnaaf

3. Wielen

Wielgrootte

Bij mountainbikes zijn er, in tegenstelling tot racefietsen, verschillende wielgroottes gebruikelijk. Het gaat hier om de diameter van de velg. De drie opties zijn:

• 26 inch
• 27,5 inch (ook wel ‘650b’ genoemd)
• 29 inch

Ooit begon het allemaal met 26’’, maar tegenwoordig zie je voornamelijk 29’’ wielen door het bos rollen. Door de grootte kan een 29” band zich beter vormen naar de omgeving. Dit zorgt voor meer grip en behoud van snelheid ten opzichte van de kleinere wielen. Daarnaast heeft een 29’’ wiel langere spaken en een grotere omtrek. Beiden zorgen voor wat comfort, doordat het de klappen in het bos voor je dempt. Ben je langer dan 1.70? Dan zou ik gaan voor een 29’’ wiel, ook wel een 29er (twenty-niner) genoemd. Als je wat kleiner bent dan 1.70 is een 27,5’’ wiel misschien wat geschikter voor je. Een 27,5’’ wiel is wat wendbaarder dan een 29’’ wiel.

29″ (links) vs. 27,5″ (rechts)

4. Banden

Een band is bepalend voor je grip en rolweerstand in het bos. Standaard zitten er twee buitenbanden en twee binnenbanden op je fiets (duh). Alle vier zijn van belang op je rolweerstand en grip. Bij een aankoop van een kant en klare mountainbike heb je vaak weinig keuze qua banden. Toch is het handig om dit in je vergelijking van fietsen mee te nemen. De kans is namelijk aanwezig dat je je wielen ‘tubeless’ gaat maken.

Tubeless betekent dat er geen binnenband meer in je buitenband zit, net als bij een auto. In plaats daarvan zit er alleen wat vloeibaar latex. Het rijden zonder binnenbanden scheelt je toch al snel 400-500 gram op je roterend gewicht (wat nog belangrijker is dan niet-roterend gewicht, zoals je frame of je stuur). Bovendien rijdt je minder vaak lek (bij een gaatje spuit het latex naar buiten en dicht het zichzelf) en heb je nog meer grip omdat je op een lagere druk kan rijden. Wanneer je mountainbike geleverd wordt met tubeless ready banden bespaart je dit algauw €70, gezien zo’n band los minimaal €35 kost.

Check voor meer informatie over dit onderwerp ook ons artikel over mountainbike banden!

5. Zadel

Een zadel kan bepalend zijn voor jouw comfort op de fiets. De standaardzadels die erop zitten zijn voor mannen vaak prima. Voor vrouwen ligt het vaak net iets gecompliceerder. Vrouwen hebben over het algemeen bredere heupen dan mannen, wat betekent dat bij vrouwen de zitbotjes ook verder uit elkaar zitten. In dat geval ben je gebaat bij een breder zadel, of een zadel met een gat in het midden (deze haalt een groot deel van de druk weg en voorkomt zadelpijn).

6. Stuur

Het stuur wat standaard op de fiets zit lijkt in eerste instantie aardig breed. Ik zou dan ook altijd aanraden het stuur te laten voor wat het is. Een breed stuur zorgt namelijk voor een bredere driehoek (armen / stuur), wat zorgt meer stabiliteit in de bochten. Is je stuur toch te breed? Dan heb je deze met een pijpsnijder zo ingekort. Uiteraard moet je dan wel even je shifters, remmen en eventueel lockout van de voorvork naar binnen plaatsen.

Mountainbike stuur met een handvat, rem en lockout (zie 9.3).

7. Remmen

Over remmen valt veel te vertellen. Laten we het voor nu even bij de basis houden. Op mountainbikes kom je drie soorten remmen tegen:

• V-brakes
• Mechanische schijfremmen
• Hydraulische schijfremmen

Bij voorkeur kies je voor een hydraulische schijfrem. Van alle opties geeft deze de meeste remkracht. Daarnaast is een hydraulische rem ook wat minder gevoelig voor slijtage. Een mechanische kabel kan namelijk oprekken, deze niet. Dit betekend dat je remvermogen constant blijft. Binnen de hydraulische remmen is er natuurlijk ook nog een groot verschil in de kwaliteit van de rem. Maar dit is iets wat je ook altijd later nog kan upgraden.

Vnlr: v-brakes, mechanische schijfremmen, hydraulische schijfremmen

8. Aandrijflijn en schakelmateriaal

8.1 Verschillende groepen

De aandrijflijn en het schakelmateriaal (en remmen) wordt ook wel een ‘groep’ genoemd. Je hebt groepen voor beginners tot gevorderden. De twee meest bekende fabrikanten hiervan zijn Shimano en SRAM. Een overzicht van de verschillende groepen vind je hieronder (met bovenaan de beste / duurste groep). In dit overzicht is er geen rekening gehouden met de bouwjaar van de groep. Je kan er vanuit gaan dat een nieuwe groepset beter presteert ten opzichte van zijn oudere versie.

Om te beginnen zou ik voor minimaal Deore schakelmateriaal gaan. Maar let op! De fietsfabrikanten zijn slim en laten de fiets er beter uitzien dan dat het daadwerkelijk is. Zo zie je vaak in het ‘’goedkopere’’ segment tot €1000 dat er gebruik gemaakt wordt van een mix. Je krijgt dan bijvoorbeeld een Deore XT achterderailleur terwijl de rest van het schakelwerk Deore is. Let dus nooit alleen op de achterderailleur!

8.2 Kettingbladen: 1x vs. double vs. triple

Ga bij voorkeur ook niet voor een ‘triple’. Tenzij je op het terras zit natuurlijk. Een triple wil zeggen dat je op je crank drie kettingbladen (tandwielen) hebt. Het klinkt alsof je heerlijk licht kan trappen, maar met een ‘double’ (twee kettingbladen) kom je er ook wel.

Bij een double blijft het uiteindelijke bereik (je lichtste en zwaarste versnelling) vaak gelijk aan die van een triple. Je hebt met een double echter minder overlap in je versnellingen en krijg je een efficiënter bereik. Hierdoor krijg je een rechtere kettinglijn en betere schakelprestaties.

2×11 Deore XT aandrijflijn

Voor de fanatiekelingen kunnen ook nog voor een 1x groep (één kettingblad) gaan. Hiermee kom je in Nederland een heel eind. Indien je een 1×11 (één kettingblad i.c.m. een cassette met 11 kransjes / tandwieltjes) groep van SRAM hebt, heb je zelfs 96% van het bereik van een 2×10 groep. Een leuke upgrade voor je mountainbike, want je bespaart wat gewicht en je hebt minder gedoe.

1x aandrijflijn van SRAM GX

9. Voorvork

9.1 Lucht vs. mechanisch en verschillende fabrikanten

Last but not least! We begonnen met het frame en eindigen met de voorvork. Deze twee componenten van de fiets behoren tot het hart van de fiets. Zolang deze twee goed zijn kan je altijd andere losse onderdelen upgraden. De voorvork past in veel gevallen bij een frame en verander je daarom niet zo snel. Op de markt van de voorvorken zie je drie grote fabrikanten, namelijk; RockShox, Fox en Suntour. Binnen de voorvorken kan je kiezen tussen mechanisch- (met een veer) en lucht geveerde voorvorken. Bij een mountainbike van boven de €1000 wordt vrijwel altijd een lucht geveerde voorvork geleverd. Het voordeel van een lucht geveerde voorvork is dat de demping soepeler is en het iets lichter is. Hieronder zie je hoe de voorvorken zich ongeveer tot elkaar verhouden (de bovenste zijn de beste).

^L  luchtgeveerd, ^M Mechanisch geveerd, ^LM  zowel een mechanische als lucht geveerde versie

9.2 Inbouwbreedte voorvork

Ook hier kan je weer letten op de inbouwbreedte voor je (voor)wiel. Zo hebben de merken andere vorken als je boost naven (zie 1.4) hebt. Soms zie je zelfs een voorvork met boostnaaf in een frame zonder boost. Dan heb je dus voor wel de nieuwe wielstandaard maar achter niet. Geen boost? Geen probleem! Maar ga bij voorkeur wel voor een voorvork met steekas.

RockShox mountainbike voorvork

9.3 Lockout

Op de meeste voorvorken zit een lockout. Met de lockout kan je de vering ‘uitzetten’. Wanneer je trapt verlies je namelijk wat energie, omdat de kracht niet overgebracht wordt van je fiets op de weg, maar in plaats daarvan op het indrukken van je vork. Met lockout verlies je geen energie in je vork tijdens een klim of rit op het asfalt. Sommige  voorvorken hebben de lockout op het stuur zitten, andere op de kroon (bovenop de vork). Indien je over wil stappen van niet-op-het-stuur naar wel, dan is dit een duur grapje. Kies dus vooraf of je dit belangrijk vindt.

10. Maatbepaling

Welke maat mountainbike heb je nodig? Eigenlijk is het heel simpel. Het gaat namelijk over de driehoek van de contactpunten met je lichaam. Dit zijn er drie: je zadel, pedalen en stuur. Zolang deze driehoek klopt zit jij goed op je fiets en ben jij de baas over je fiets. Of je goed op de fiets zit is zelf vaak moeilijk vast te stellen. Je fiets kopen bij een speciaalzaak is dan misschien ook een verstandige optie. Let er zelf in ieder geval op dat je armen haaks op je romp staan terwijl je fietst. Als de hoek tussen je romp en armen 90 graden is heb je de meeste controle over je fiets.

Wil je nog meer informatie?

Of heb je zelf nog aanvullingen? Laat het ons weten via je favoriete social media kanaal: Facebook, Instagram of Strava. Of neem contact met ons op.

Gerelateerd artikel